پندهای نیویورک
چگونه در سفر رییس جمهور به سازمان ملل حاشیه ها بر متن غلبه کرد؟
سفری با دستاوردهای متوسط
با بررسی اتفاقات سفر رئیس‌جمهور به نیویورک شاید بتوان گفت به نوعی این سفر دستاوردهایش به اندازه‌ای نبود که اطرافیان و حامیان دولت می‌گفتند و حتی آن چیزی که منتقدان دولت پیش‌بینی می‌کردند و شاید بتوان گفت یکی از دستاوردهای مهم آن برای دولت و شخص رئیس‌جمهور این بود که تجربه‌ای شد تا در آینده با اصلاح نقاط ضعف، سفر پرثمرتری برای دولت و البته کشور رقم زده شود.
بیان یک جمله نادرست
موضوع و نکته اصلی که سفر رئیس‌جمهور را وارد حاشیه کرد، بیان جمله‌ای عجیب و غیر قابل پیش‌بینی از سوی رئیس‌جمهور بود.
«ما آماده‌ایم سلاح‌هایمان را کنار بگذاریم اگر اسرائیل هم کنار بگذارد.» این جمله مسعود پزشکیان در جمع مدیران ارشد رسانه‌ای آمریکا بود که واکنش‌های گسترده داخلی و خارجی را هم به همراه داشت. بیان این جمله از سوی پزشکیان که البته در ابتدا از سوی عراقچی و برخی از مسئولان دولت تکذیب ولی بعد مشخص شد که چنین جمله‌ای بیان شده، تأثیر نامناسبی بر سفر رئیس‌جمهور گذاشت.
بیان چنین جمله اشتباه و نادرستی نشانه عدم آشنایی با فضای سیاست خارجی است. بیان این جمله درحالی‌که رژیم غاصب و جنایتکار صهیونیستی در حال ریختن خون کودکان، زنان و مردان بی‌گناه در غزه و لبنان است، می‌تواند چه پیامدهای ناگواری داشته باشد.
این جمله مسعود پزشکیان آن‌قدر عجیب بود که توانست تمام سفر رئیس‌جمهور به نیویورک را تحت تأثیر خود قرار دهد.
گرچه تردیدی وجود ندارد که پزشکیان منظور نامناسبی نداشته چرا که در طول سفر بارها علیه جنایت های رژیم اشغالگر سخن گفت.
تلاش پزشکیان برای اصلاح
البته مسعود پزشکیان بارها در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های خود مواضع خوب و محکمی علیه صهیونیست‌ها گرفته و حتی در نیویورک هم پس از اینکه متوجه پیامد سخن خود خود شد، در سخنرانی‌های بعدی تلاش کرد آن را اصلاح کند؛ اما نکته قابل‌توجه این است که آیا بیان جملاتی مانند اینکه «ما آماده‌ایم سلاح‌هایمان را کنار بگذاریم اگر اسرائیل هم کنار بگذارد.» یا موضوع برادری با آمریکا که در نشست خبری اول مسعود پزشکیان بیان شد و مورد سوءاستفاده بسیاری از رسانه‌های خارجی قرار گرفت، ناشی از مشاوره‌های نادرست و غلط است یا اینکه حاصل لغزش زبانی است.
مسعود پزشکیان هم رئیس‌جمهور ایران است و قطعا و مسلما هرگونه اظهارنظر و موضع‌گیری از سوی وی بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های دنیا خواهد داشت و می‌تواند موجب پیامدهای مثبت و منفی فراوانی شود.
بر همین اساس به نظر می‌رسد باید تدبیری اندیشیده شود تا در عرصه بین‌المللی دیگر شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم.
چه باید کرد؟
برای این مشکل هم راهکارهای بسیاری می‌توان در نظر گرفت، مانند اینکه در چنین نشست‌هایی سوال‌ها از قبل جمع‌آوری شود و رئیس‌جمهور و مشاوران وی بهترین پاسخ را آماده کنند و در نهایت یا به صورت مکتوب پاسخ سوال‌ها داده شود یا همان پاسخ، نه کمتر و نه بیشتر از سوی رئیس‌جمهور در نشست خبری ارائه شود و حتی می شود اگر رسانه‌ای خارج از سوال‌ها هم چیزی پرسید، پاسخش را به آینده موکول کرد و یا از روش‌های دیگر استفاده کرد تا پاسخ به آن سوال داده نشود.
از طرفی هم این امکان وجود دارد که پاسخ همه سوال‌ها در حوزه بین‌الملل و سیاست خارجی را به وزیر امور خارجه واگذار کنند تا رئیس‌جمهور فرصت پیدا کند به تجربه کافی دست باید تا بتواند خودش به پرسش‌ها پاسخ دهد.
در نشست های خارجی هم این موضوع می‌تواند تا حدی انجام شود یعنی وزیر خارجه در کنار رئیس‌جمهور حضور داشته باشد تا در صورت نیاز اظهارات رئیس‌جمهور را اصلاح کند یا به سوال‌های تخصصی پاسخ دهد.
این مواردی که گفته شد تنها یکی از راهکارهاست و احتمالا راهکارهای دیگری هم وجود دارد که شاید مناسب‌تر باشند که نیاز است تیم مشاوران و تیم رسانه‌ای رئیس‌جمهور بهترین راه را انتخاب و اجرا کنند.
البته این موضوع در صورتی لغزش زبانی رئیس‌جمهور است ولی در صورتی که مشاوران مسعود پزشکیان به او درباره بیان این جملات مشاوره داده‌اند و این جملات و مواضع با اهدافی خاص به رئیس‌جمهور منتقل شده است، بحث فرق می‌کند. به‌طور یقین رئیس‌جمهور بعد از حواشی سفر به نیویورک و اتفاقی که در نشست با مدیران رسانه‌ای آمریکا رخ داد، متوجه اهمیت موضوع شده است، زیرا در ادامه سعی کرد جمله خود را اصلاح کند، پس لازم است جلوی اشتباهات بعدی را پیش از رخ دادن آن بگیرد، یعنی لازم است سریعا کسانی که به او مشاوره‌های نادرست می‌دهند را تغییر داده و افراد دیگری که از توانمندی لازم برخوردار هستند را جایگزین کند.
رویکردهای مختلف درباره ماجرا
به‌هرحال در مقابل این اشتباه ناراحت‌کننده چند رویکرد وجود داشت، یک رویکرد کسانی که تلاش کردند موضوع را از ریشه تکذیب کنند و بگویند که چنین چیزی وجود نداشته است، مانند رفتاری که اصلاح‌طلبان و حامیان و مسئولان دولت مثل عراقچی و الیاس حضرتی داشتند و یک رویکرد هم از سوی برخی افراد شبه‌انقلابی بود که به نظر می‌رسید از اشتباه مسعود پزشکیان خوشحال شده‌اند و انواع و اقسام توهین‌ها را به رئیس‌جمهور کردند و با استفاده از ادبیات ناپسند و نادرست، او را آماج حملات خود قرار دادند مانند آنچه در یک برنامه تلویزیونی رخ داد و البته انتقادات و واکنش‌های زیادی هم به آن شد.
این دو رویکردی بود که بعد از سخنان پزشکیان با آن مواجه بودیم و این در حالی است که رویکرد عقلانیت انقلابی اقتضا می‌کند با ادبیاتی منصفانه، مؤدبانه و به دور از تخریب و توهین این اشتباه را تذکر دهیم و تلاش کنیم با خوش‌بینی نسبت به رئیس‌جمهور از کلیت رویکرد حامی مقاومت او تقدیر کنیم و اشتباه‌ها را تذکر دهیم و در نهایت اگر راهکاری هم به ذهنمان می‌رسد برای کمک به حل موضوع ارائه کنیم.
جریانی که رویکرد آن عقلانیت انقلابی است مسلما تلاش خواهد کرد تا دولت موفق شود و در این مسیر هم اگر انتقادی داشت ضمن نگه داشتن احترام رئیس‌جمهور، این انتقاد را دلسوزانه و خیرخواهانه مطرح می‌کند.
به‌هرحال هر چه باشد باید تدبیری اندیشیده شود تا دیگر اتفاقات و بیان جملاتی از این دست موجب ایجاد حواشی برای کشور و نظام نشود.
