طنزپردازی انتخاباتی کاربران فجازی
نامزدهای ریاست جمهوری درباره همستر چه می‌گویند؟
دو روز پیش بود که روزنامه شرق در حساب کاربری خود در شبکه ایکس یک تصویر از نامزدهای ریاست‌جمهوری منتشر کرد و در قسمت متن این پست نوشت: «کاندیداهای ریاست جمهوری درباره تجمعات گذشته از چه کلیدواژه‌ای استفاده کردند؟» این رسانه به ترتیب تصاویر محمدباقر قالیباف، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی و امیرحسین قاضی زاده هاشمی را درج کرده بود. این رسانه ردیف اسامی آنها را به «رنگ قرمز» درآورده و بین اسم و عکس چهره آنها نوشته بود: «اغتشاشات»
ردیف میانی تصویر مسعود پزشکیان بود که با «رنگ سبز» مشخص شده و در میانه ردیف نوشته شده بود: «اعتراضات». ردیف آخر اما مربوط به «مصطفی پورمحمدی» بود که درباره حوادث سال ۱۴۰۱ از کلیدواژه «اعتراضات و اغتشاشات» استفاده کرده بود. روزنامه شرق برای این ردیف به جای قرمز و سبز، رنگی میانه و خنثی یعنی «خاکستری» را انتخاب کرده بود.
این پست توییتری یکی از پرحاشیه‌ترین تبلیغات رسانه‌ای برای انتخابات در روزهای اخیر است. گروهی از کاربران شبکه ایکس که طرفداران «زن، زندگی، آزادی» بودند با بی‌احترامی و فحاشی به این متن واکنش نشان دادند. آنها این رسانه را محکوم به آن کردند که می‌خواهد با محتوای فاقد ارزش احساسات‌شان را تحت تأثیر قرار دهد و این گروه را پای صندوق رأی بیاورد.
این گروه تنها گروهی نبودند که به پست روزنامه شرق در شبکه ایکس اعتراض کردند. کاربران زیادی از این رسانه انتقاد کردند که چرا به بهانه حمایت از یک نامزد انتخاباتی، حوادث سال ۱۴۰۱ را دستمایه خود قرار داده است. اما در کنار همه این اعتراض‌ها و انتقادهای تند و تیز، اتفاق جالبی که بعد از انتشار این پست رقم خورد، حجم گسترده واکنش‌های طنزآلودی بود که کاربران متعدد به آن نشان دادند.
پست شرق بیش از آنکه فرصت پیدا کند به نفع نامزدی تبلیغ کند، دستمایه طنزی برای کاربران ایکس و حتی اینستاگرام فراهم کرد. آنچه شرق در ایکس منتشر کرده تا کنون ۵ میلیون بار دیده شده، ۳ هزار بار پسندیده شده، بیش از دویست بار بازنشر داده شده و از همه مهم‌تر حدود هزار و دویست بار بازنویسی شده است.
این کاربران در بازنویسی‌هایی که از این پست منتشر کرده‌اند، در همان قالب که روزنامه شرق منتشر کرده بود موارد طنزی را جایگزین کردند به شکلی که به جای «تجمعات گذشته» موضوعات دیگری را جایگزین کرده و پاسخ هر نامزد را مقابل اسم او نوشتند. شمار این بازنویسی‌ها آنقدر زیاد بود که می‌توان گفت اصل موضوعی که این روزنامه برای آن پست مذکور را منتشر کرده بود به فراموشی سپرده شد و ساختن مطالب طنز با آن کماکان ادامه دارد.
هر کاربر با توجه به حوزه اطلاعات و علاقمندی‌های خود با این موضوع شوخی کرد و به قول اهالی شبکه اجتماعی «ایکس» این ماجرا به یک «ژانر» تبدیل شد. بهانه این گزارش، مرور تعدادی از صدها واکنش طنزی است که کاربران فضای مجازی نشان دادند؛ کاربرانی که البته ممکن است هر کدام از آنها به سمت یکی از نامزدها جهت‌گیری داشته باشد اما با این حال یک محتوای طنز انتخاباتی را پدید آورده است.
این روزها پزشکیان تنها مهره اصلاح‌طلبان در عرصه انتخابات است و هیچ دور از انتظار نیست رسانه‌های جریان دوم خرداد تمام قد و با همه توان از او حمایت کنند؛ همچنان‌که از فردای تأیید نامزدهای ریاست‌جمهور تیتر یک صفحه بسیاری از این روزنامه‌ها به عکس این چهره اختصاص پیدا کرد؛ اما ماجرای اخیر نشان داد نه آنها و نه سایر رسانه‌های حامی نامزدهای انتخاباتی نباید از هر تاکتیک و موضوعی به نفع جمعآوری سبد رأی استفاده کنند. تبلیغ گاهی ناخواسته به ضدتبلیغ تبدیل می‌شود و ممکن است آنچه رقم می‌زند درست در نقطه مقابل اهدافی باشد که برای آن تعیین شده است.
با همه اینها این ماجرا بهانه‌ای برای آن شد که در روزهای پر حاشیه تبلیغات و شرایط تنش‌زای نزدیک انتخابات، بهانه‌ای برای لبخند پیدا شود.
