قمار سیاسی نتانیاهو و ۵ واقعیت اقتصادی هشداردهنده؛ رژیم صهیونیستی به کجا می‌رود؟
شبکه الجزیره در یادداشتی درباره تحولات سرزمین‌های اشغالی و آینده رژیم صهیونیستی نوشت: رژیم صهیونیستی در سال‌های اخیر با بحران‌های پیچیده و همزمانی روبروست که ابعاد اقتصادی، سیاسی و امنیتی آن فراتر از جنگ جاری در نوار غزه است. این بحران‌ها نه تنها اعتراضات داخلی و جنگ‌های منطقه‌ای را شامل می‌شوند، بلکه ساختار بنیادی این رژیم را نیز تهدید می‌کنند.
«عیران یشیو» استاد اقتصاد دانشگاه تل‌آویو در گفت‌وگو با شبکه ۱۲ رژیم صهیونیستی هشدار داد که مسیر فعلی راهی به سوی تبدیل شدن به یک طرف ضعیف و شاید شکست‌خورده است.
او برای نخستین بار به ایده اعتصاب اقتصادی عمومی به عنوان راهکاری قانونی برای مقابله با انحطاط ناشی از سیاست‌های «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی اشاره کرد.
۵ واقعیت اقتصادی هشداردهنده
یشیو در ادامه پنج واقعیت کلیدی درباره اقتصاد رژیم صهیونیستی پس از کودتای قضایی و جنگ در غزه مطرح کرد.
پدیده نخست مهاجرت معکوس و فرار مغزها است. گزارش‌های وزارت دارایی رژیم صهیونیستی نشان می‌دهد که سال ۲۰۲۴ بالاترین نرخ خروج مهاجران جدید طی دو دهه گذشته را ثبت کرده است. روزنامه صهیونیستی تایمز نیز گزارش داد که بین اکتبر ۲۰۲۳ و ژوئیه ۲۰۲۴، حدود ۸ هزار و ۳۰۰ کارمند بخش فناوری از رژیم صهیونیستی مهاجرت کرده‌اند. این روند، به ویژه برای صنعت فناوری که بیش از ۴۰۰ هزار نفر را استخدام می‌کند و یک سوم درآمد مالیاتی را تولید می‌کند، تهدیدی جدی است.
پدیده دوم در هزینه اقتصادی جنگ در غزه خلاصه می‌شود؛ طوری که بانک رژیم صهیونیستی گزارش داده که بودجه جنگ ۲۰۲۳–۲۰۲۴ حدود ۱۳۵ میلیارد شِکل (۴۴ میلیارد دلار) اضافی بوده است و هزینه‌های جنگ تا پایان ۲۰۲۵ ممکن است به ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیارد شِکل برسد؛ زیرا هزینه یک روز جنگ به تنهایی حدود ۴۲۵ میلیون شِکل است. این ارقام نشان می‌دهد که هزینه سالانه جنگ تقریبا پنج درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد، در حالی که رشد اقتصاد تنها ۰.۹ درصد بوده است.
واقعیت سوم بحران نیروی انسانی در ارتش رژیم صهیونیستی است. ارتش رژیم اشغالگر که در نتیجه جنگ غزه با کمبود بی‌سابقه نیرو روبروست. جنگ طولانی در غزه باعث شده تا صدها هزار نظامی ذخیره فراخوانده شوند، در حالی که جامعه حریدی از خدمت سربازی خودداری می‌کند. همچنین، آمارها نشان می‌دهد که انگیزه سربازان جوان کاهش یافته و خطر افزایش خودکشی در ارتش وجود دارد.
مسئله دیگر کاهش رتبه اعتباری و سرمایه‌گذاری در سرزمین‌های اشغالی است. سازمان‌های رتبه‌بندی بین‌المللی مانند Moody’s و Standard & Poor’s در سال‌های اخیر رتبه اعتباری رژیم صهیونیستی را کاهش داده‌اند و پیش‌بینی می‌شود که ادامه جنگ و سیاست‌های مالی موجود، هزینه‌های استقراض را افزایش داده و سرمایه‌گذاری‌های خارجی را کاهش دهد.
پدیده پنجم کاهش حمایت آمریکا است. با وجود اختصاص بیش از ۲۳ میلیارد دلار کمک نظامی آمریکا در سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵، دولت جدید آمریکا قصد دارد این حمایت را به حدود ۱۰ درصد کاهش دهد. این امر رژیم صهیونیستی را مجبور می‌کند که به خود اتکایی مالی و نظامی روی آورد، در حالی که محدودیت‌های توسعه صنایع دفاعی داخلی و صادرات آن وجود دارد.
نتانیاهو؛ قمار سیاسی و اتحادهای مذهبی
نتانیاهو از سال ۲۰۱۹ تاکنون نتوانسته اکثریت پایدار را تشکیل دهد و با پرونده‌های فساد مواجه است.
او با ایجاد ائتلاف با گروه‌های مذهبی تندرو، ترکیبی از حکومت فردی ضعیف و نیروهای مخالف دموکراسی ایجاد کرده است. کارشناسان معتقدند که ادامه جنگ در غزه وسیله‌ای برای تأخیر انتخابات ۲۰۲۶ و تداوم قدرت نتانیاهو است و این جنگ تنها یک نبرد نظامی نیست، بلکه ابزار سیاسی برای حفظ موقعیت وی به شمار می‌رود.
از سوی دیگر اعتراضات داخلی و فراخوان به اعتصاب اقتصادی عمومی افزایش یافته و خانواده‌های اسرا و ده‌ها نهاد، شرکت و شهرداری‌ها در این اعتراضات مشارکت دارند.
کارشناسان هشدار می‌دهند که ادامه سیاست‌های نتانیاهو رژیم صهیونیستی را به رژیمی منزوی، ضعیف و در آستانه بحران داخلی تبدیل خواهد کرد.
در همین راستا، «عصمت منصور» کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی تاکید می‌کند که سیاست‌های نتانیاهو تصویر قدیمی این رژیم را نابود می‌کند و اقتصاد، امنیت و ثبات داخلی را به خطر می‌اندازد.
«محمد القیق» متخصص دیگر در امور رژیم اشغالگر می‌گوید که جنگ در غزه برای ایجاد تصویری از پیروزی داخلی و بین‌المللی طراحی شده است، اما جبهه‌های فرهنگی، مردمی و بین‌المللی این راهبرد را تضعیف کرده‌اند و اعتماد داخلی به اقتصاد را کاهش داده است.
در مجموع می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که ادامه سیاست‌های نتانیاهو رژیم صهیونیستی را در مسیر یک بحران بی‌سابقه قرار داده است؛ منابع انسانی و مالی تل‌آویو دیگر قادر به حفظ سطح زندگی یا مقابله با بار امنیتی نیستند. کارشناسان هشدار می‌دهند که این وضعیت، خطر وجودی واقعی برای رژیم صهیونیستی محسوب می‌شود و آینده این رژیم را با تهدید ناکامی و فروپاشی روبرو کرده است.
