توافق تجاری فراآتلانتیک؛ «جام زهر» اتحادیه اروپا

خبرگزاری رویترز، اروپا را فاقد اهرمی برای وادار کردن دولت دونالد ترامپ برای پذیرش توافق تجاری مطابق با اصول موردپسند خود دانست و نوشت: توافقی که روز یکشنبه حاصل شد، واقعی بودن جاه طلبی های اتحادیه ۲۷ عضوی اروپا را برای تبدیل شدن به قدرت اقتصادی که بتواند در برابر کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا و چین مقاومت کند، محک زد.

اتحادیه اروپا مدت ها خود را به عنوان ابرقدرت صادراتی و قهرمان تجارت مبتنی بر مقررات معرفی کرده است و مدعیست منافع خود و اقتصاد جهان را تامین می کند. مطمئنا تعرفه های جدیدی که بعد از این توافق با آمریکا اعمال خواهند شد، بسیار قابل قبول تر از تعرفه متقابل ۳۰ درصدی است که ترامپ چند روز پیش تهدید به اعمال آن در صورت شکست مذاکرات کرده بود.

این توافق اگرچه از رکود اقتصادی اروپا جلوگیری کرد اما احتمالا این بلوک را همچنان در وضعیت رکود حفظ خواهد کرد: شرایط فعلی بین دو سناریوی تعرفه ای است که بانک مرکزی اروپا ماه گذشته پیش بینی کرده بود که به معنای رشد اقتصادی ۰.۵ تا ۰.۹ درصدی در سال جاری در مقایسه با رشد اقتصادی اندکی بیش از ۱ درصد در فضای تجاری بدون تنش تجاری است.

حتی زمانی که انگلیس ماه مه (اردیبهشت) با ایالات متحده بر سر تعرفه پایه ۱۰ درصدی به توافق رسید، مقام های اتحادیه اروپا اصرار داشتند که می توانند به توافق بهتری دست یابند. بروکسل باور داشت که این بلوک از نظر اقتصادی توان مقابله با ترامپ را دارد و برای یک پیمان تعرفه ‌ای «صفر-صفر» تلاش کرد.

اما چند هفته مذاکرات بی حاصل با همتایان آمریکایی طول کشد تا در نهایت اروپایی‌ ها پذیرفتند که تعرفه ۱۰ درصد بهترین نرخی است که می توانند به دست آورند و چند هفته دیگر طول کشید تا همان نرخ پایه ۱۵ درصدی را که ایالات متحده هفته گذشته با ژاپن توافق کرد، قبول کنند.

یک مقام ارشد اروپایی که در جریان مذاکرات هفته گذشته قرار داشت، در این زمینه گفت: اتحادیه اروپا اهرم فشار بیشتری نسبت به ایالات متحده ندارد و دولت ترامپ هم عجله ‌ای ندارد.

یک دیپلمات دیگر اتحادیه اروپا گفت، این توافق بهترین سناریوی ممکن در شرایط فعلی است و اوضاع در ماه های اخیر به وضوح نشان داده که بی ثباتی مخرب در تجارت جهانی بر کسب و کارها در اروپا تاثیر دارد.

هنوز مشخص نیست که آیا رهبران اروپایی در زمینه اصلاحات اقتصادی و تنوع‌ بخشی متحدان تجاری خود اقدام خواهند کرد یا خیر. مقامات این اتحادیه با وجود لفاظی ها، به دلیل اختلافات داخلی هنوز نتوانسته اند در این زمینه تصمیم گیری کنند. انجمن عمده ‌فروشی و صادرات آلمان با توصیف توافق اخیر به عنوان یک «سازش دردناک» که برای بسیاری از اعضای آن یک «تهدید وجودی» بود، اعلام کرد زمان آن رسیده است که اروپا وابستگی خود را به بزرگترین شریک تجاری خود آمریکا کاهش دهد.

توافق آمریکا و اتحادیه اروپا جلوی فاجعه را گرفت

سی ان ان نوشت: ایالات متحده و اتحادیه اروپا از بروز بدترین سناریو جلوگیری کردند؛ سناریویی که در آن امکان جنگ تجاری ویرانگر و تمام عیار بین دو متحد دیرینه وجود داشت و افزایش قیمت های تعداد زیادی از کالاها و کاهش رشد اقتصادی دو اقتصاد بزرگ جهان را تهدید می کرد.

توافق تجاری آمریکا و اتحادیه اروپا خیال دو طرف را تا حدی راحت کرد اما تعداد اندکی ازآن استقبال کردند.

توافقی که تعرفه ۱۵ درصدی را برای اکثر کالاهای اروپایی وارداتی به ایالات متحده تعیین می‌کند، بالاتر از تعرفه ۱۰ درصدی است که ترامپ در دوم آوریل (۱۳ فروردین) وضع کرد و به طور قابل توجهی بالاتر از میانگین حدود ۱.۲ درصد قبل از ریاست جمهوری ترامپ است. اما این رقم به طور قابل توجهی کمتر از ارقام هنگفتی است که ترامپ در صورت عدم دستیابی به توافق، تهدید کرده بود.

اجرای این توافق، دو اقتصاد بزرگ جهان از یک جنگ تجاری بالقوه فلج کننده اقتصادی نجات داد. ایالات متحده پیشتر تهدید کرده بود که در صورت فقدان وجود توافق تعرفه ۵۰ درصدی را در اروپا اعمال خواهد کرد.

با این حال جزئیات توافق جدید همچنان مبهم است. اروپا سرمایه‌ گذاری خود را در ایالات متحده ۶۰۰ میلیارد دلار افزایش خواهد داد و متعهد به خرید ۷۵۰ میلیارد دلار محصولات انرژی آمریکایی خواهد شد. این توافق تعرفه‌ های اقلام مختلفی از جمله هواپیما و قطعات هواپیما، نیمه‌ رساناها، داروهای ژنریک و برخی مواد شیمیایی و محصولات کشاورزی را حذف می کند.

موری اوبستفلد (Maury Obstfeld) عضو ارشد موسسه اقتصاد بین‌الملل «پترسون»، در این زمینه گفت بسیاری از این سرمایه ‌گذاری‌ها از قبل وجود داشته‌ اند و به نظر می رسد این توافق در از بین بردن موانع غیر تعرفه ‌ای اتحادیه اروپا، مانند مالیات بر ارزش افزوده و دیجیتال که دولت ترامپ به آن اعتراض کرده بود، بی تاثیر است.

اما تعرفه پایه ۱۵ درصدی برای اکثر کالاها اعمال خواهد شد، بنابراین کشورهای عضو اتحادیه اروپا – و وارد کنندگان آمریکایی – باید با این واقعیت را بپذیرند که تعرفه‌های بالاتر، قیمت کالاهای اروپایی را در آمریکا افزایش خواهد داد.