ایران راه امن تجاری چین در میانه جنگ با آمریکا
با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در طرح راه ابریشم جدید چین، کارشناسان بر لزوم احیای همکاری‌های تاریخی این دو کشور تأکید دارند که می‌تواند به تقویت روابط سیاسی و اقتصادی و ایجاد یک شبکه امن برای تجارت بین‌المللی منجر شود که حتی حضور آمریکا در کریدور زنگزور این مسئله را تشدید کرده است.
ایران و چین، دو کشور با تاریخچه‌ای غنی و روابط چندهزارساله، اکنون در آستانه احیای دوباره همکاری‌های خود در چارچوب طرح «یک کمربند-یک جاده» یا BRI قرار دارند. این طرح که در سال ۲۰۱۳ توسط رئیس‌جمهور چین، شین جین پینگ، مطرح شد، هدفش ایجاد ارتباطات تجاری و زیرساختی میان کشورهای مختلف، به ویژه در آسیا و اروپا است.ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، می‌تواند نقشی کلیدی در این طرح ایفا کند و به عنوان پل ارتباطی چین با بازارهای اروپا و غرب آسیا عمل کند. در سال‌های اخیر، چین به بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران تبدیل شده و حتی در شرایط تحریم‌های آمریکا، به خرید نفت از این کشور ادامه داده است. کارشناسان بر این باورند که این روابط باید به صورت پایدار و بلندمدت شکل گیرد تا هر دو کشور از مزایای اقتصادی مشترک بهره‌مند شوند.بردیا باقری، کارشناس روابط بین‌الملل، به اهمیت روابط پایدار و متعادل ایران با چین اشاره کرد و تأکید کرد که این همکاری‌ها باید بر اساس ثبات و عزم مشترک بنا شود. او پیشنهاد داد که روابط سیاسی، اقتصادی و امنیتی بین دو کشور به‌طور کلان‌راهبردی تبیین شود تا مسئولان، به ویژه سفیر ایران در چین، از وظایف خود به‌خوبی آگاه باشند.حسن کریم‌نیا، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزیت، نیز به استفاده از موقعیت جغرافیایی ایران در ایجاد کریدور شرق-غرب اشاره کرد. او گفت که این کریدور می‌تواند به کاهش ریسک‌های سیاسی و اقتصادی کمک کند و زمینه‌ساز امنیت بیشتری برای بازرگانان باشد. باقری اضافه کرد که کریدور شرق-غرب با عبور از خاک ایران و کشورهایی کمتر دارای تنش، می‌تواند فضایی امن‌تر برای تجارت فراهم کند.
کارشناسان بر این باورند که هم‌اکنون دو مسیر از کریدور شرق-غرب (چین-اروپا) یعنی مسیر روسیه که درگیر جنگ اوکراین است و مسیر میانی که از دریای خزر و قفقاز می‌گذرد و با کریدور زنگزور به دست آمریکایی‌ها افتاده است، مسیر جنوبی پایدار و به دور از تنش گذرنده از خاک ایران این امکان را فراهم می‌کند که بارهای چین-اروپا از آن عبور کنند.
از طرفی، یکی از جنبه‌های مهم همکاری ایران و چین، فعال‌سازی مسیر اقتصادی چین-آسیای میانه-غرب آسیا (CAWA) است. این شبکه راه آهن سین‌کیانگ در غرب چین را به خلیج‌فارس و دریای مدیترانه متصل می‌کند و می‌تواند به عنوان یک کریدور جدید انتقال انرژی عمل کند. سین‌کیانگ برای چین به دلیل قرارگیری در مناطق کمتر توسعه‌یافته و احتمال بروز ناامنی اهمیت دارد.
با توجه به تحولات اخیر، از جمله ورورد ترامپ به قفقاز در همسایگی ایران و روسیه و جنگ ۱۲ روزه ایران و رژیم صهیونیستی، احیای همکاری‌های تاریخی ایران و چین به یک ضرورت تبدیل شده است. به اعتقاد کارشناسان، این همکاری‌ها می‌تواند به تقویت روابط اقتصادی و تجاری دو کشور و ایجاد یک شبکه امن و پایدار برای تجارت بین‌المللی منجر شود. این پروژه‌ها نه تنها به نفع ایران و چین، بلکه به نفع کشورهای منطقه و بازارهای جهانی خواهد بود و امکان توسعه پایدار در این حوزه‌ها را فراهم می‌آورد.در نهایت، به نظر می‌رسد که همکاری‌های ایران و چین، در راستای تحقق اهداف اقتصادی و تجاری مشترک، به یک شراکت استراتژیک تبدیل خواهد شد که می‌تواند تأثیرات مثبتی بر امنیت و ثبات منطقه‌ای داشته باشد و به شکل‌گیری بهتر ایران در نظم نوین جهانی کمک کند.
